Tynki mozaikowe zwane „mozaikami” lub tynkami kamyczkowymi są odmianą tynków akrylowych. Służą głównie do wykańczania części cokołowych budynków. Żywica akrylowa spaja kolorowe ziarna, tworząc szczelną, odporną na wodę warstwę. Są trwałe, odporne na wpływy atmosferyczne i można je myć wodą. Stosuje się je w miejscach narażonych na uszkodzenia mechaniczne i zabrudzenia, zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz budynków. Zaleca się je do stosowania na suche, nośne podłoża takie jak tynki cementowo-wapienne a w szczególności jako warstwę wykończeniową w systemach ociepleń z zastosowaniem styropianu.
Tynki mozaikowe to dekoracyjne tynki cienkowarstwowe, czyli takie, które nakłada się w warstwach o grubości zawartego w masie kruszywa - zwykle od 1 do 3 mm. W porównaniu z innymi tynkami ozdobnymi są bardziej elastyczne i odporniejsze na uszkodzenia. Z tego względu często stosowane są w strefach cokołowych budynków. Można je co jakiś czas zmywać i czyścić bez ryzyka zniszczenia. Produkowane są w oparciu o barwne kruszywa naturalne lub sztucznie barwione. ALPOL proponuje obydwa rodzaje tych tynków czyli tynki mozaikowe naturalne ALPOL AT 390 o uziarnieniu 1,2 mm i ALPOL AT 391 o uziarnieniu 2,5 mm oraz tynki mozaikowe barwione ALPOL AT 396 (1,2 mm) i ALPOL AT 397 (2,5 mm). Niezależnie od rodzaju uziarnienia, tynk mozaikowy nakłada się pacą stalową na podłoże zagruntowane wcześniej odpowiednim gruntem np. ALPOL AG 705. Po związaniu masy uzyskuje się szklistą, barwną powierzchnię.
Jakie podłoże ?
Odpowiednim podłożem dla tynków mozaikowych są podłoża mineralne, na bazie tynków cementowych lub cementowo-wapiennych. Może to być również ściana betonowa lub zbrojona warstwa bezspoinowego systemu ociepleń. Wewnątrz pomieszczeń odpowiednim podłożem pod tynki mozaikowe są też płyty gipsowo-kartonowe. Nie zaleca się wykonywania tynków mozaikowych na gładziach gipsowych. Powierzchnia powinna być idealnie równa. Ze względu na cienkowarstwowość tynku, nakładanie go na nierówne powierzchnie uniemożliwi osiągnięcie oczekiwanego efektu wizualnego. Jakość podłoża wpływa na trwałość tynku, czyli długość jego użytkowania. Ułożenie tynku mozaikowego na starej, osypującej się wyprawie tynkarskiej nie wróży nic dobrego - w kilka lat potem tynk zacznie odpadać razem z tym marnym podłożem. Niedopuszczalne jest także układanie na podłożu zawilgoconym lub narażonym na kapilarne podciąganie wody takim jak ściany bez izolacji przeciwwodnej lub z uszkodzoną izolacją.
Uwaga! Przed rozpoczęciem układania nowej wyprawy z tynku mozaikowego trzeba podłoże zagruntować zgodnie ze wskazówkami producenta tynku. ALPOL zaleca tu użycie, specjalnie przystosowanego pod tynki akrylowe i mozaikowe, gruntu AG 705. Użycie przypadkowego, niedostosowanego preparatu gruntującego może skończyć się odspajaniem tynku od podłoża.
Gdzie stosować tynki mozaikowe ?
Na zewnątrz - są polecane na cokoły domów lub inne ozdobne fragmenty elewacji, na przykład mury oporowe, powierzchnie wokół ościeży albo ściany balkonów czy loggii. Bardzo często używa się ich do wykańczania powierzchni ogrodzeń betonowych. Wewnątrz - tynki mozaikowe zastępują tradycyjne lamperie, znane z korytarzy i klatek schodowych. Można nimi dekorować fragmenty ścian w kuchniach i łazienkach, bo ze względu na stosowane w tych tynkach kruszywo bardzo dobrze komponują się z płytkami ceramicznymi i kamiennymi.
To warto wiedzieć
Kupioną masę tynkarską należy zużyć w czasie, który jest podany przez producenta jako dopuszczalny okres przechowywania (najczęściej dwunastu miesięcy). Przez ten czas musi być ona chroniona przed mrozem i upałem, bo zarówno mróz, jak i przegrzanie masy niszczy zawartą w niej żywicę. Na nasłonecznionych elementach nie należy stosować ciemnych tynków. Wprawdzie tynk mozaikowy nie wyblaknie, ale na takich powierzchniach mocno się nagrzewa, wskutek czego może ulegać odkształceniom i pękać. Ze względu na dużą ilość spoiwa żywicznego tynki mozaikowe mają niższą paroprzepuszczalność niż na przykład tynki mineralne. Nie nadają się więc do stosowania w miejscach, gdzie blokowałyby wymagany, przepływ pary wodnej np. w systemach dociepleń z zastosowaniem wełny mineralnej lub na podłożach niewłaściwie zabezpieczonych przed niekontrolowanym napływem wilgoci takich jak źle zaizolowane mury fundamentowe. Odpowiednią na daną powierzchnię ilość tynku trzeba zamówić jednorazowo, tak by daną powierzchnię pokryć tynkiem z jednej partii produkcyjnej. Tynki z różnych partii mogą nieznacznie różnić się między sobą kolorem ziarna. Na zewnątrz nie należy nakładać tynku na powierzchnie poziome. Stały kontakt ze stojącą wodą opadową spowoduje po pewnym czasie zniszczenie wyprawy.
Mozaiki ALPOL produkowane są 54 kolorach.
Tynki mozaikowe naturalne ALPOL AT 390 i ALPOL AT 391 produkowane są na bazie kruszyw naturalnych. Przeznaczone są do wykonywania dekoracyjnych, cienkowarstwowych wypraw tynkarskich wewnątrz i na zewnątrz budynków. Szczególnie polecane w miejscach o dużym natężeniu ruchu tj. klatki schodowe, korytarze, ciągi komunikacyjne oraz na elewacjach budynków: cokołach, pilastrach i gzymsach. Tynki te oferowane są w dwóch paletach kolorystycznych. Paleta „Rodos” poprzez zastosowanie naturalnych kruszyw o jednorodnej kolorystyce, imituje kamień naturalny i zawiera 12 wzorów kolorystycznych w dwóch grupach uziarnienia 1,2 i 2,5 mm. Paleta „Flores” zawiera 12 kolorów typu „melanż” (odpowiednio dobrane zestawienia pomieszanych kruszyw naturalnych) o uziarnieniu 2,5 mm.
Tynki mozaikowe barwione ALPOL AT 396 i ALPOL AT 397 produkowane są na bazie barwionych kruszyw kwarcowych. Tynk mozaikowy barwiony ALPOL AT 396 o uziarnieniu 1,2 mm służy do wykonywania ozdobnych, cienkowarstwowych wypraw tynkarskich wewnątrz budynków. Polecany w miejscach o dużym natężeniu ruchu. Tynk występuje w 15 kolorach (paleta kolorystyczna „Hiuma”). Tynk mozaikowy barwiony ALPOL AT 397 o uziarnieniu 2,5 mm zalecany jest do wykonywania dekoracyjnych, cienkowarstwowych wypraw tynkarskich wewnątrz i na zewnętrz budynków, szczególnie w miejscach o dużym natężeniu ruchu tj. klatki schodowe, korytarze, ciągi komunikacyjne oraz na elewacjach budynków: cokołach, pilastrach i gzymsach. Tynki te oferowane są w 15 kolorach (paleta kolorystyczna „Bioko”).